گزارش بیزینس مانیتور از صنایع خودروسازی ایران: ورشکسته می شوند؟

شرکت های خودورسازی 4 هزار میلیارد تومان به شرکت های قطعه سازی بدهی دارند و همچنین تا سال قبل شرکت های خودورسازی 800 میلیارد تومان به شرکت های ریخته گری بدهکاری داشتند.

علاوه بر بحران نقدینگی و افزایش هزینه ها به دلیل نوسانات ارزی و اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، آن چه به نظر می رسد تاثیر زیادی روی کاهش تولید خودرو حداقل طی دو سال گذشته ( منهای رشد 92 درصدی دو ماه امسال) کشور داشته است، افزایش فشار تحریم ها بود. صنعت خودروسازی در ایران باوجود چندین دهه تولید اما هنوز صنعتی خودکفا و کاملا داخلی محسوب نمی شود و بخش مهمی از قطعات خودرو از کشورهایی مانند چین و کره وارد کشور شده و در کارخانه منتاژ می شوند. از همین رو افزایش تحریم ها و سخت شدن ورود قطعات و وجود چندین واسطه برای وارد کردن قطعات در طول دو سال گذشته صنعت خودرو سازی را با معضلات جدی رو به رو کرد و هزینه های تولید را هم افزایش داد. از جهتی دیگر به دلیل افزایش تحریم ها شرکت های خودروسازی مهم اروپایی مانند پژو و رنو هم بازار خودورسازی کشور را ترک کردند و این موضوع هم چالش های دیگری را به دنبال داشت.

البته در این بین گروهی از کارشناسان معتقدند تحریم ها باوجود اینکه در کوتاه مدت صنعت خودور سازی را دچار مشکل کرده است اما اگر شرایط درست مدیریت شود در طولانی مدت این اتفاق می تواند باعث خودکفایی صنعت خودروسازی در تولید تمام قطعات و تولید خودرویی کاملا ایرانی شود. با این همه درحال حاضر هنوز تحریم ها در کشور برای تبدیل شدن به فرصت از جمله در صنعت خودروسازی مدیریت نشده اند. موسسه تحقیقاتی بیزینس مانیتور در گزارش درباره اثر تحریم ها بر صنعت خودروسازی ایران نوشته بود:« به دلیل خروج بسیاری از شرکت های بین المللی از ایران به دلیل تحریم ها برآورد خود را از میران تولید و فروش خودور برای خودروسازی ایران کاهش داده ایم. درحال حاضر تولید خودور در ایران کاهش یافته، به خصوص به این دلیل که همکاری ایران خودور و شرکت پژوی فرانسه از تحریم متاثر شده است.»

در ادامه این گزارش آمده است:« خط تولید شش مدل خودروی خارجی در ایران تعطیل خواهد شد. نیسان ماکسیما و کواشی، هیوندا آوانته و ورنا، کیا ریو و ایفان 250، مدل هایی هستند که تحریم ها بر تولید آن ها تاثر گذاشته و شرکت هیوندای تامین قطعات مورد نیاز مدل های تولید شده در ایران را متوقف کرده و شرکت نیسان نیز قرار داد خود با طرف ایرانی را تمدید نکرده است.»

همچنین فشار تحریم ها علاوه بر تولید بر صادرات خودور از کشور هم تاثیر داشته است به شکلی که صادرات خودرو همزمان با کاهش شدید تولید به شدت افت داشته است؛ طبق آمار گمرک کشور در دو ماه ابتدایی سال گذشته تنها یک هزار و 6 خودرو به ارزش 8 میلیون دلار به کشورهای عراق، آذربایجان و اوکراین صادر شده است که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته 78 درصد کاهش داشته است. در دو ماه ابتدایی سال گذشته تعداد 6 هزار و 593 خودرو به ارزش 37 میلیون دلار از ایران به کشورهای مختلف صادر شده بود. مهم ترین علت کاهش شدید صادرات خودرو در طول دو ماه گذشته به دلیل محدودیت شدید ورود خودروهای ساخت شرکت های خودروسازی ایران به کشور عراق بوده است زیرا بعد از خروج شرکت های خودروسازی خارحی از ایران، مقامات کشور عراق به یک باره اعلام کردند صادرات خودرو از ایران را کاهش می دهند و متوقف می کنند. طبق آمارها 98 درصد صادرات خودروهای تولید شرکت های ایرانی به عراق صادر می شود.

بیزینس مانیتور در گزارش خود نوشته است:« شرکت دولتی واردات خودروی عراق اعلام کرده که خودروهای تولید شده در ایران فاقد استانداردهای کیفی مورد نیاز هستند و عدنان الشریفی مدیرعامل این شرکت گفته که سوخت مورد استفاده در عراق کاملا پالایش می شود، مسئله ای که شرکت های ایرانی به آن توجه نمی کنند.»